Kağıt Sanayinde Endişeli Bekleyiş
2023 yatırım hedefi 6 milyon ton üretim kapasitesine ulaşmak olan Türk kağıt geri dönüşüm sanayii, yatırımlarını durdurmakla karşı karşıya. Ülkede toplanan 3.2 milyon ton atık kağıt sektöre ham madde olarak yetmiyor. Eksik olan atık kağıt ihtiyacını ithalat ile karşılayan kağıt sanayicisi, atık kağıt ithalatına ek bir vergi gelmesinden büyük endişe duyuyor.
Türkiye’nin en önemli katma değer üreten, sokak toplayıcıları da dahil 1 milyondan fazla insana doğrudan ve dolaylı istihdam sağlayan sektörlerinden kağıt sanayiinde alarm zilleri çalmaya başladı. Küresel ticaret savaşlarından olumsuz yönde etkilenen sektör, ham madde yetersizliği ve maliyetlerin yüksekliği nedeniyle durma noktasına geldi.
2023 hedefi 6 milyon ton üretim kapasitesi
Yatırımlarını ihracat yapmak üzere kuran bir sektör olduklarını söyleyen Atık Kağıt ve Geridönüşüm Sanayicileri Derneği (AGED) başkanı Mustafa Saral, “Biz yatırımlarımızı ve gelecek planlamalarımızı tamamen ihracat odaklı yürütüyoruz. 2023 hedefimiz 6 milyon ton üretim kapasitesine ulaşmaktır. Bugün 900 bin ton olan mamul ihracatımız, 2023’te 2.3 milyon tona ulaşacaktır,” dedi.
Kağıt sanayii 1 TL ek vergiyi bile kaldıramaz
Saral, “Kağıt sanayicileri olarak şu an dünyadaki en pahalı atık kağıt fiyatları ile üretim yapmakta zorlanıyoruz. Ayrıca, son yıllardaki kur artışları yanında enerji, işçilik ve diğer maliyetlerimiz katlanarak arttı. Bütün bunların üzerine, ithal ettiğimiz atık kağıda 1 TL’lik ek bir vergi gelmesi, bizi durma noktasına getirir. Dünyada yaşanan ekonomik daralma, satışları düşürmüşken sektör bunu kaldıramaz,” dedi.
Dünyadaki en pahalı ham maddeyi kullanıyoruz
Avrupa’da üretim yapan bir kağıt fabrikasının ton başı maliyeti 35 Euro iken, Türkiye’de bu tutarın 100 Euro’nun üzerine olduğunu ifade eden Saral, “Bugün üretim yapmamız için bize gereken atık kağıt tonajı 4.2 milyon tondur. Biz bunun ancak 3.2 milyon tonunu ülke içinden temin edebiliyoruz. Üretime ve yatırıma devam etmemiz için ek 1 milyon ton ham maddeyi ithal ediyoruz,” dedi.
Atık kağıt çöp değildir
Çöp ithalatı haberlerinin kesinlikle kağıt sanayii ile ilgili olmadığını vurgulayan Saral sözlerini şöyle sürdürdü: “Dünya plastik kirliliğini, okyanuslara dökülen plastik atıkları, bunların doğada yüzlerce yıl kaybolmadığını konuşurken, sadece bizim ülkemizde atık kağıt, atık plastikle aynı kefeye konuyor. Bu kabul edilemez bir durumdur. Kağıt en doğa dostu ambalajdır. Siz hiç kağıda sarılıp ölen bir balık ya da kaplumbağa resmi gördünüz mü? Göremezsiniz çünkü yok.”
Ek vergi sorunları çözmez
Kangren olmuş bir hastaya ağrı kesici veremezsiniz diyen Saral, “Atık kağıt ithalatına vergi getirilmesinin geri kazanım sistemine katkısı olacak mı? Sokak toplayıcıları, toplama ayrıştırma tesisleri ve geri dönüşüm sanayicileri bu vergiden olumlu yönde etkilenecek mi? Sıfır Atık Projesi’ne katkı sağlayacak mı? Dönüşebilen atıkların evlerden çöp alanlarına gitmesini engelleyecek mi? Dönüşebilen atık ithalatında istenmeyen maddelerin denetimini sağlayacak mı? Bunun cevabı kocaman bir HAYIR!” dedi.
Yatırımlar durur, kapasite düşer, işsizlik artar
“Peki ek vergi ne getirecek? Kağıt fabrikalarının maliyetlerini artıracak, ihracatımızı yapamaz hale getirecek ve işsizliği artıracak. Sorunları çözmek isteyen irade ne yapar? Gümrük denetimlerini artırır ve gelen atıkları fabrikalarda gidip kontrol eder. Ancak bu şekilde ülkeye giren atıkların kalitesi denetim altına alınır. Türkiye’ye tertemiz atık kağıt ithal ediyoruz. Dileyen herkes haber bile vermeden gelsin fabrikalarda yerinde görsün.”
1 milyondan fazla insana istihdam sağlıyoruz
Türkiye’de sokak toplayıcıları da dahil 1 milyondan fazla insanın kağıt sektöründen ekmek yediğini hatırlatan Mustafa Saral sözlerine şöyle devam etti: “Yaptığımız üretimle her yıl 55 milyon ağacın kesilmesini önlüyoruz. Katma değeri düşük ham madde alıp işleyerek ihraç ediyoruz. 40 yılda dünyadaki önemli kağıt üreticileri haline getirdiğimiz sektör, sonrası ve etkileri çok iyi hesaplanmayan bir ek vergiye kurban edilmemeli, istihdamı baltalamamalı.”
Biz olmazsak Sıfır Atık Projesi olmaz
Sıfır Atık Projesinin en büyük ayaklarından biri olduklarının altını çizen Saral, “Kağıt sanayii olmazsa Sıfır Atık Projesi çöker. Ek vergiden dolayı üretim yapamaz hale gelirsek toplanan atık kağıtları nerede geri dönüştüreceksiniz? Atık kağıdı ihraç edemezsiniz çünkü Avrupa ihtiyaç duyduğundan fazla atık kağıdı topluyor. Yani, atık kağıdınızı Avrupa’ya satamazsanız. Çin de alımları durdurdu. O vakit eldeki kağıtları ne yapacaksınız? Sadece bunun için bile devlet kağıt sanayiini desteklemelidir.” dedi.
