İsveç hükümeti bu hafta, fosil yakıtlara bağımlılığını sonlandıran dünyadaki ilk ülkelerden biri olma hedefi kapsamında 2016 bütçelerindeki yenilenebilir enerji ve iklim değişikliği çalışmasına ilave 546 milyon dolar harcayacaklarını açıkladı. Bu tutkulu hedef için henüz bir zaman sınırı koymadılar; fakat, ülke geçen sene başkenti olan Stockholm’ü 2050 yılı itibariyle fosil yakıttan arındırma tasarısını açıklamıştı, bu yüzden benzer bir zaman diliminin olduğu tahmin ediliyor.
Çok büyük bir iş gibi görünebilir; fakat, İskandinav ülkesi zaten elektriğinin üçte ikisini fosil olmayan enerji kaynaklarından elde ediyor (baskın olarak hidroelektrik ve nükleer, ve şimdi de taşıma endüstrisini daha sürdürülebilir yapmanın yanı sıra güneş ile rüzgar enerjisi imkanını artırmak üzerine odaklanacak. Bütçe artışının büyük bölümü petrol ve dizel yakıtı üzerindeki ağır vergiler tarafından karşılanacak. İsveç başbakanı, Avrupa kanunları yeterince başarılı olmazken İsveç’in yol gösterici olacağını belirtiyor.
Karar, İsveç’in geçen sene ülkenin tarihindeki en kötü orman yangınlarından birini ve aşırı sıcak hava dalgalarını görmesinden sonra geldi. Hükümet, vatandaşlarını gelecekte iklim değişikliğinin etkilerinden korumak için harekete geçme sözü verdi.
Yeni bütçedeki en etkileyici paylardan biri olan güneş enerjisine 2017 ile 2019 yılları arasında yıllık 58.4 milyon dolar ayrılarak mevcut payından sekiz kat artış sağlandı. Hükümet ayrıca para harcayacağı kaynakları şunlar olarak açıkladı:
- Akıllı şebeke
- Yenilenebilir enerji depolama teknolojisi
- Elektrikli otobüs filosu
- Doğa dostu arabalar için devlet desteği
- İklime uyum taktikleri
- Yerleşim yerlerini enerji bakımından daha verimli hale getirmek için yenilemek.
Kararın, Kasım ayının sonunda Paris’te yapılacak olan 2015 Birleşik Devletler İklim Değişikliği Toplantısı’ndan sadece birkaç ay önce gelmiş olması da aslında tesadüf değil.
Başbakan danışmanının belirttiğine göre; diyalog ile hepimizi refaha ulaştırabilecek yeni bir gelişim yoluna doğru gidişatı değiştirme şansımız var ve bu yüzden 2015 bizim için bir fırsat.
Harcamadaki büyük sıçrayış ülke için yeni olsa da iş, iklim değişikliği için çalışmaya geldiğinde İsveç’in zaten geçmişteki verimi epey etkileyici. Hükümet geçenlerde eskiyen birkaç nükleer güç tesisini yerine yenisini yapmadan kapatmaya hazırlandığını bildirdi. Ve sadece geçen ay yeni Sidensjö rüzgar tarlası ile şebekeye ilave 144 MW rüzgar gücü eklendiği duyurdu.
En heyecan verici olan ise, İsveç’in yenilenebilir enerjinin arkasında durmaya başlayan dünya çapındaki birçok hükümetten sadece biri olması. Hawaii, tamamen yenilenebilir güç kullanan ilk ABD eyaleti olma tasarısını açıkladı bunun yanın sıra Teksas’taki bir şehir de değişimi başlatıyor. Bu yılın başlarında Costa Rica 75 gün boyunca yüzde 100 yenilenebilir enerjiden güç sağladı ve Danimarka Temmuz ayında elektrik talebinin yüzde 140’ını başarıyla rüzgardan üretti.
Fakat, bu yenilenebilir enerji girişleri son derece uygun koşullarda sağlanmıştı, ve şu an bu enerjiyi sonraki kullanım için depolamanın bir yolu yok. Bu durum da fosil yakıt kullanımını tamamen terketmeyi zorlaştırıyor. Eğer İsveç’de yeni bütçede söz verildiği gibi yeni enerji depolama teknolojileri geliştirme başarısı elde edilirse bir ilke imza atılabilir.